|
Ư Nghĩa Ngày Lễ Phật Đản 2007
Tỳ-Khưu Thích-Chân-Tuệ --o0o--- Năm nay, dương lịch 2007, Phật lịch 2551, nhân lễ kỷ niệm lần thứ 2631 Đức Phật Thích Ca đản sanh, vào ngày rằm tháng tư (15 - 4) âm lịch, nhằm ngày 31-5-2007, chúng ta cùng nhau ôn lại lịch sử và t́m hiểu ư nghĩa thâm trầm của ngày lễ trọng đại này. Đức Phật Thích Ca đản sanh tại vườn Lâm Tỳ Ni thuộc xứ Ca Tỳ La Vệ, được gọi là Thái tử Tất Đạt Đa (hay Sĩ Đạt Tha), con của đức vua Tịnh Phạn và Hoàng hậu Ma Gia. Ngài lớn lên trong hoàng cung, vâng lệnh song thân lập gia đ́nh với Công chúa Gia Du Đà La, và hạ sanh Thái tử La Hầu La. Trong các chuyến xuất cung du ngoạn ngoại thành, Ngài chứng kiến các cảnh: sanh, lăo, bệnh, tử trong nhân gian. Từ đó, Ngài luôn luôn trầm tư mặc tưởng, muốn t́m phương tự độ và cứu giúp chúng sanh thoát khỏi cảnh trầm luân sanh tử, cho nên Ngài ĺa bỏ hoàng cung, lên đường t́m đạo giải thoát. Sau 6 năm tu khổ hạnh ở chốn rừng già, và 49 ngày đêm ngồi thiền định dưới cội cây bồ đề, tâm trí thanh tịnh, Ngài hoát nhiên giác ngộ, thành Phật, thành bậc vô thượng chánh đẳng chánh giác, vào năm Ngài được 35 tuổi. Sau đó, Ngài đi khắp nơi thuyết pháp, đem chân lư giác ngộ giải thoát giảng dạy cho mọi người trong 45 năm ṛng ră, và Ngài thị tịch, nhập niết bàn, năm 80 tuổi tại khu rừng ta la song thọ. Toàn bộ lịch sử của Đức Phật Thích Ca từ ngày đản sanh, đến thành đạo và nhập niết bàn, cũng như toàn bộ giáo lư của Phật giáo, không phân biệt tông phái, nêu lên những điểm quan trọng như sau: 1) Mọi người trên thế gian đều có thể trở thành một vị Phật, một bậc sáng suốt giác ngộ, không phân biệt dân tộc, nam nữ, xuất xứ, đẳng cấp, trẻ già, thời đại, đă có gia đ́nh hay chưa, nếu người đó biết phát tâm t́m hiểu và tu tập theo đúng Chánh pháp, theo đúng bản đồ tu học. Do đó, có hằng hà sa số các vị Phật, từ quá khứ, đến hiện tại và vị lai, chứ không phải chỉ có một vị Phật duy nhất làm giáo chủ là Đức Phật Thích Ca, c̣n tất cả các loài chúng sanh khác đều phải thờ lạy theo tinh thần van xin, cầu khẩn một cách tiêu cực. Đây chính là ưu điểm nổi bậc của giáo lư đạo Phật vậy. 2) Đức Phật không phải là vị thần linh hay thượng đế tưởng tượng chuyên ban phước ra ơn hay giáng họa trừng phạt. Cho nên những ai cúng kiến, tin tưởng, thờ lạy Đức Phật theo tinh thần van xin, cầu khẩn một cách tiêu cực, dù ở chùa hay ở nhà, đều không đạt được những ước muốn như ư. Bởi vậy, cúng kiến nhiều th́ buồn phiền nhiều, tin tưởng nhiều th́ thất vọng nhiều, xin xỏ nhiều đau khổ nhiều. Trái lại, những người sống đúng theo tinh thần những lời dạy của Đức Phật, dù tại gia hay xuất gia, dù có thờ lạy Đức Phật hay không, cũng đều được an lạc và hạnh phúc hiện thời, giác ngộ và giải thoát mai sau. Đây chính là điểm chí công vô tư của giáo lư đạo Phật vậy. 3) Từ trước thời Đức Phật xuất hiện trên thế gian này, cuộc đời vẫn thường đầy dẫy những sự đau khổ, bất trắc, đấu tranh, lừa đảo, chứ không phải chỉ có thời hiện tại mà thôi. Do đó, giáo lư của đạo Phật thường được ví như chiếc thuyền, gọi là thuyền bát nhă, tức là thuyền từ bi trí tuệ, giúp đỡ con người vượt qua bể khổ, sông mê, lướt qua bát phong của cuộc đời, đến bến bờ giác ngộ và giải thoát. Đức Phật vẫn sống ngay trên thế gian này, vẫn gặp bao nhiêu khổ nạn của cuộc đời, nhưng tâm trí của Ngài vẫn an nhiên tự tại, không cần phải đợi đến lúc về tây phương cực lạc hay thăng lên thiên đàng! Đây chính là cốt tủy của đạo Phật vậy. 4) Đạo Phật là một tôn giáo, cho nên cũng có những h́nh thức cúng kiến, lễ lạy, cầu nguyện, cốt để giúp đỡ những người đang đau khổ trên thế gian này t́m đến với đạo, trong những bước ban đầu. Nếu như con người, dù tại gia hay xuất gia, đến với đạo Phật nhưng chỉ biết những h́nh thức cúng kiến, lễ lạy, cầu nguyện mà thôi, cứ đứng ở đó bao nhiêu năm trời, cho rằng như vậy là đủ rồi, không chịu bước thêm bước nữa, th́ đau khổ vẫn hoàn khổ đau, có khác chi bao nhiêu người khác đâu? Bước đó chính là: phát tâm học hỏi, t́m hiểu Chánh pháp, xem Đức Phật dạy những ǵ, để có thể áp dụng trong cuộc sống thực tế hằng ngày, đạt an lạc và hạnh phúc, thêm nữa đạt được: giác ngộ và giải thoát. Đây chính là chánh kiến và chánh tín của đạo Phật vậy. 5) Các buổi lễ của Phật giáo, quan trọng nhứt là Lễ Phật Đản, đều nhằm mục đích dẫn dắt con người đến với đạo, xoa dịu bớt những nỗi khổ đau của cuộc đời. Và mục đích quan trọng hơn hết là: "hăy bước vào cửa đạo", chứ không phải chỉ bước vào cửa chùa rồi thôi, hay vẫn cứ đi lang thang, ḷng ṿng bên ngoài, bằng ḷng với các h́nh thức cúng kiến, lễ lạy, các buổi văn nghệ xổ số, các cuộc hành hương thương mại, các cuộc vận động in sách cầu văng sanh lưu xá lợi, kêu gọi đóng góp tạo chùa to tượng lớn, mà không quan tâm việc tu học, không lo việc tu tâm dưỡng tánh, không biết đến Chánh pháp là ǵ? Bước vào cửa đạo nghĩa là: phải biết tu học theo lời Đức Phật dạy trong các kinh sách, để đạt giác ngộ và giải thoát, chứ không phải là: không chịu học, chỉ tu mù, ai bảo sao làm vậy, ai nói sao nghe vậy, người trước làm người sau sao y bản chính, chẳng hiểu ư nghĩa, có nhiều điều hết sức mê tín dị đoan! Đây chính là mục đích cứu cánh của đạo Phật vậy. * * * Theo truyền thuyết, ngay khi Thái tử Tất Đạt Đa đản sanh, có hai vị Long vương đến phun hai ḍng nước tắm cho Thái tử. Một vị phun ḍng nước lạnh và một vị phun ḍng nước nóng. Hai ḍng nước lạnh và nóng tượng trưng cho hai cảnh giới thuận nghịch của cuộc đời, hai cảnh giới vui buồn, sướng khổ của cuộc sống hằng ngày, mà tất cả mọi người sanh ra trên thế gian này phải chịu đựng. Thái tử Tất Đạt Đa đă chịu đựng được hai ḍng nước lạnh nóng, cho nên sau này Ngài trở thành Đức Phật Thích Ca. Trong kinh sách, Đức Phật dạy rằng: người nào chịu đựng được những sự thuận nghịch của cuộc đời, mà tâm vẫn b́nh thường, b́nh tĩnh thản nhiên, an nhiên tự tại, th́ người đó sẽ là một vị Phật trong tương lai. Đây chính là ư nghĩa hết sức thâm sâu vi diệu của đạo Phật vậy. Trong kinh sách, những cảnh thuận nghịch của cuộc đời được gọi là: bát phong. Bát là tám, phong là ngọn gió. Bát phong chia làm bốn cặp, mỗi cặp gồm hai cảnh giới đối nghịch, đó là: lợi và suy, hủy và dự, xưng và cơ, khổ và lạc. Lợi là những điều thuận lợi, đem lợi lộc, tài lợi đến cho con người. Suy là suy tàn, suy sụp, đem đến sự thua lỗ, mất mát cho con người. Cả hai điều này đều làm cho tâm của con người xao động, bất an. Hủy là hủy báng, chê bai làm cho tâm con người bị động. Dự là danh dự, khen tặng cũng làm cho tâm con người bị động. Kế đến là xưng và cơ, nghĩa là xưng tán, tán tụng, nói tốt, và cơ bài, bài bác, chỉ trích, nói xấu. Hai ngọn gió này của cuộc đời cũng làm cho tâm của con người bị xao động. Cuối cùng của bát phong là khổ nạn và lạc thú trên trần gian. Trên đời này, cảnh khổ quá nhiều, sanh lăo bệnh tử là khổ, cầu mong không được cũng khổ, thương yêu phải chịu chia ly là khổ, thù ghét gặp nhau cũng khổ, thân thể ốm đau là khổ, tâm loạn động nhiều, bất an cũng khổ. C̣n lạc thú trên đời cũng không ít việc đưa đến phiền năo khổ đau. Chẳng hạn tṛ chơi bài bạc đỏ đen, tưởng là vui thú, nhưng thường dẫn tới hoàn cảnh bần cùng túng thiếu, tiền mất tật mang, lang thang lếch thếch, vợ bỏ con chê, mê chi cờ bạc, xạt nghiệp trắng tay, cửa nhà tan nát! Trong Phật giáo, thường có nhiều h́nh thức nghi lễ, nhằm mục đích truyền bá giáo lư sâu rộng trong nhân gian, giúp đỡ mọi người xây dựng cuộc sống hiện đời được an lạc và hạnh phúc hơn. Nhân ngày rằm tháng tư âm lịch hằng năm, khắp nơi tưng bừng tổ chức lễ kỷ niệm ngày Đức Phật đản sanh, để ghi nhớ công đức của bậc toàn giác t́m ra con đường cứu độ chúng sanh được giác ngộ và giải thoát khỏi phiền năo khổ đau và sanh tử luân hồi. Trong phần nghi lễ kỷ niệm ngày Đức Phật đản sanh, luôn luôn có tiết mục tắm Phật. Nghi lễ tắm Phật dựa vào truyền thuyết có hai vị Long vương phun hai ḍng nước, một ḍng nước lạnh và một ḍng nước nóng, tắm cho Thái tử Tất Đạt Đa trong ngày đản sanh. Mọi người đều hoan hỷ sắp hàng, tâm niệm Phật, miệng niệm Phật, chờ đến phiên ḿnh tiến lên lễ đài để múc nước tắm cho tôn tượng Đức Phật đản sanh. Khi múc gáo nước đầu tiên tắm cho vai phải tôn tượng Đức Phật đản sanh nhỏ nhắn, chúng ta tâm nguyện rằng: dù trên đời có gặp thuận cảnh, phải ḷng, tâm của chúng ta vẫn b́nh tĩnh thản nhiên. Khi múc gáo nước thứ hai tắm cho vai trái tôn tượng Đức Phật đản sanh nhỏ nhắn, chúng ta tâm nguyện rằng: dù trên đời có gặp nghịch cảnh, trái ḷng, tâm của chúng ta vẫn b́nh tĩnh thản nhiên. Việc làm này mang nhiều ư nghĩa vi diệu, có ích lợi lớn cho việc tu học, có thể chuyển hóa tâm trạng của con người từ phiền năo khổ đau thành an lạc và hạnh phúc. Đây chính là ư nghĩa sâu xa của nghi lễ tắm Phật vậy. * * * Trong các buổi lễ kỷ niệm ngày đức Phật đản sanh, chúng ta thường thấy hoạt cảnh, hoặc bức tranh vẽ Đức Phật đản sanh đứng trên đóa hoa sen thứ 7, phía sau có 6 đóa hoa sen khác, một tay chỉ trời, một tay chỉ đất. Bức tranh đó được vẽ theo truyền thuyết: Ngay khi đản sanh, Đức Phật bước trên 7 đóa hoa sen, một tay chỉ trời, một tay chỉ đất, và tuyên bố: "Thiên thượng thiên hạ duy ngă độc tôn". 7 đóa hoa sen tượng trưng cho thất chúng trong đạo Phật, đó là: Tỳ khưu, Tỳ khưu ni, Thức xoa ma na ni, Sa di, Sa di ni, nam Phật Tử và nữ Phật Tử. Nói chung là toàn thể con người, dù tại gia hay xuất gia đều có thể áp dụng giáo lư của đạo Phật trong cuộc sống hằng ngày để được an lạc hạnh phúc và giác ngộ giải thoát. Muốn được như vậy, con người phải chứng được bản tâm thanh tịnh, được ví như đóa hoa sen, gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn, cho nên vẫn sống trong trần đời đầy dẫy các điều hệ lụy, bất an, bất trắc, bất như ư, mà chẳng cảm thấy phiền năo khổ đau! Khi thành đạo dưới cội cây bồ đề, Đức Phật ngồi trên thảm cỏ, nhưng trong h́nh vẽ hay tôn tượng, Đức Phật đều ngồi trên ṭa sen, tượng trưng cho bản tâm thanh tịnh. Ngài đă giác ngộ được rằng: tất cả mọi chúng sanh đều có bản tâm thanh tịnh đó, cho nên đều có thể trở thành một vị Phật, nếu biết thực hành pháp môn tu tâm dưỡng tánh. Bản tâm thanh tịnh trong kinh sách Phật giáo được gọi với nhiều danh từ khác nhau, chẳng hạn như là: chân ngă, chân tâm, chân tánh, Phật tâm, Phật Tánh, bản lai diện mục, v.v. Do đó, câu nói: "Thiên thượng thiên hạ duy ngă độc tôn", có nghĩa là trong 6 cơi luân hồi: trời, người, atula, địa ngục, ngạ quỉ, súc sinh, hay nói gọn hơn: trên trời dưới đất, chỉ có chân ngă, tức là bản tâm thanh tịnh, là đáng tôn kính. Người giác ngộ được điều này, sẽ giải thoát được phiền năo khổ đau và sanh tử trong 6 cơi luân hồi, đứng trên ṭa sen thứ 7, tức là an trú nơi cảnh giới niết bàn: thường, lạc, ngă, tịnh. * * * Một điều căn bản khác, chúng ta cần biết là: Phật lịch luôn luôn được tính thêm 544 năm vào dương lịch, kể từ năm Đức Phật nhập diệt, trước công nguyên. Cho nên năm nay dương lịch 2007, Phật lịch chính là năm 2551 (= 2007 + 544). Tuổi thọ của Đức Phật là 80 tuổi, cho nên năm đức Phật đản sanh được cộng thêm 80 năm vào Phật lịch. Tóm lại, năm nay dương lịch là 2007, Phật lịch là 2551, Lễ Phật đản 2631 (= 2551 + 80). Tỳ-Khưu Thích-Chân-TuệCơ-sở Phật-học Tịnh-Quang Canada 108-123 Railroad St., Brampton, ON, L6X 1G9 Tel: 647-828-1016 cutranlacdao@yahoo.com cosophathoctinhquangcanada.org
|
|
|