BỘ MẶT CHIẾN TRANH ĐĂ THAY ĐỔI
Bài của NHÂN
CHỨNG JEHOVA
Chiến tranh lúc
nào cũng tàn bạo, luôn luôn huỷ hoại đời sống lính chiến và làm người dân
đau khổ. Nhưng trong những năm gần đây, bộ mặt chiến tranh đă thay đổi.
Như thế nào?
Chiến tranh ngày
nay thường là nội chiến - chiến tranh giữa những nhóm người đối lập
trong cùng một nước.
Và nội chiến
thường kéo dài lâu hơn, và phá huỷ quốc gia trên phạm vi rộng lớn hơn
chiến tranh giữa các nước. Sử gia Tây Ban Nha Julián
Casanova ghi nhận: “Nội chiến là hoạt động tàn khốc, đẫm máu đưa đến hậu
quả là hàng ngàn người chết, nạn hăm hiếp, cảnh tha hương, và trong
những trường hợp khốc liệt nhất, hoạ diệt chủng. Quả thật, khi người ta
hung bạo với người lân cận, có thể phải cần nhiều thế kỷ vết thương mới
lành được.
Từ khi chiến tranh
lạnh chấm dứt, tương đối có ít cuộc chiến diễn ra giữa các quân đội quốc
gia.
Viện Nghiên Cứu
Hoà B́nh Quốc Tế Stockholm (SIPRI) báo cáo: “Trừ ra ba cuộc chiến, tất cả
những vụ xung đột vũ trang lớn được ghi lại từ năm 1990-2000 đều là nội
bộ”.
Công nhận rằng
những cuộc xung đột nội bộ dường như ít đe dọa hơn và phần lớn có thể
không được phương tiện truyền thông quốc tế để ư đến, nhưng sự đau khổ
và tàn phá mà các cuộc chiến như thế gây ra đều khốc liệt như nhau.
Hàng triệu người đă chết trong các cuộc xung đột nội
bộ. Trên thực tế, trong hai thập kỷ vừa qua, gần năm triệu người mất mạng
chỉ trong ba nước bị chiến tranh giày xéo - Afghanistan, Cộng Hoà Dân Chủ
Congo, và Sudan. Trong vùng Balkans, sự giao
chiến ác liệt giữa các sắc tộc làm gần 250.000 người thiệt mạng, và chiến
tranh du kích kéo dài ở Colombia đă giết 100.000 người.
Không ở đâu chúng
ta thấy rơ tính tàn bạo của nội chiến hơn là qua ảnh hưởng đối với trẻ
em.
Theo Cao Uỷ Liên Hiệp Quốc về Người Tỵ Nạn, trong thập kỷ vừa qua, hơn
hai triệu trẻ em tử vong trong các cuộc xung đột nội bộ.
Sáu triệu khác bị thương. Ngày càng có nhiều trẻ em
được huấn luyện thành lính chiến. Một lính trẻ
em nói: “Họ huấn luyện tôi. Họ cho tôi súng.
Tôi dùng ma tuư. Tôi giết thường dân. Rất
nhiều. Đó chỉ là chiến tranh...Tôi chỉ làm theo mệnh lệnh. Tôi biết
làm như thế là tàn ác. Tôi cũng không muốn vậy”.
Nhiều trẻ em trong
những nước thường có nội chiến, lớn lên không hề biết hoà b́nh là ǵ.
Chúng sống trong
một thế giới mà trường học bị huỷ hoại và người ta nói chuyện bằng miệng
súng. Dunja, một em 14 tuổi, nói: “Rất nhiều người bị giết...Không ai c̣n
nghe tiếng chim hót, chỉ nghe tiếng trẻ con khóc đ̣i mẹ hay cha, anh hay
chị đă mất”.
Nguyên nhân là ǵ?
Điều ǵ khích động
những cuộc nội chiến man rợ như thế? Sự thù ghét
giữa sắc tộc và bộ lạc, khác biệt về tôn giáo, bất công, và hỗn loạn chính
trị tất cả đều là sự tham lam - tham quyền và tham tiền. Các nhà lănh đạo
chính trị, thường bị thúc đẩy bởi ḷng tham, khơi dậy sự thù ghét khiến
người ta càng hăng tranh chiến. Một báo cáo của SIPRI nói rằng nhiều người
tham gia trong những cuộc xung đột vũ trang “bị thúc đẩy bởi tư lợi”.
Bản báo cáo này nói thêm: “Ḷng tham lam thể hiện dưới nhiều h́nh
thức, từ việc mua bán kim cương trên quy mô lớn của giới lănh đạo quân
đội và chính trị đến sự cướp bóc ở mức làng xă của thanh niên có súng”.
Việc dễ có được
vũ khí rẻ tiền nhưng giết người làm tăng thêm sự bắn giết. Khoảng
500.000 người tử vong một năm - phần đông là phụ nữ và trẻ em - là do
những vũ khí gọi là súng cầm tay. Trong một nước Phi Châu, có thể mua một
khẩu súng trường AK-47 bằng giá của chỉ một con gà.
Điều đáng buồn là
một số nơi có nhiều súng trường như loại gia cầm này.
Hiện nay trên khắp thế giới có khoảng 500 triệu súng
cầm tay và vũ khí nhẹ - cứ mỗi 12 người th́ có 1 khẩu súng.
Liệu sự xung đột
ác liệt trong nội bộ có trở thành nét đặc trưng của thế kỷ 21 không?
Có thể nào ḱm hăm
được nội chiến không? Cuối cùng người ta sẽ ngưng bắn giết không? Bài
sau đây sẽ thảo luận về những câu hỏi này.
(C̣n tiếp) |