ÁNH LỬA GIAO
THỪA
(Cô bé
với những que diêm)
Chuyện cổ
tích Đan-mạch của Andersen
Nguyễn Khắc Tiến Tùng kể
Trời lạnh
ngắt, tuyết rơi đều và trời bắt đầu tối; đây cũng là chiều cuối năm, tối
giao-thừa. Giữa cảnh giá lạnh lẽo tối tăm này một cô bé đang đi ngoài
đường đầu trần, chân đất. Đúng rồi, trước đây lúc ra khỏi nhà bé đã đi
giầy, nhưng có hơn gì đâu? Đó là đôi giầy quá rộng mẹ bé đã dùng, thật là
quá rộng. Rồi bé cũng mất luôn lúc băng qua đường vì lúc đó có 2 chiếc xe
vụt qua nhanh kinh khủng. Một chiếc giầy mất luôn không sao tìm lại được,
còn chiếc kia thì một thằng nhỏ cầm lấy chạy biến đi và còn bảo là có thể
dùng làm nôi cho trẻ con được khi nào nó có con!
Thế là cô bé phải
đi chân trần, đôi chân mới đầu thấy ửng đỏ lên rồi xám đi vì lạnh.
Trong chiếc áo
choàng cũ kỹ bé để những que diêm, tay cầm một mớ khác.
Cả ngày chẳng ai
mua cho bé mà cũng chẳng có ai cho lấy một xu nhỏ. Bé đi lang thang vừa
đói vừa lạnh dáng thật thiểu não, tội nghiệp. Những
bông tuyết rơi lên mái tóc vàng và dài của bé, mái tóc cong cong ở chỗ cổ
thật đẹp, nhưng bé đâu có tâm hồn để nghĩ đến chuyện này. Ánh đèn
chiếu ra từ những chiếc cửa sổ, rồi mùi ngỗng quay ngào ngạt toả ra cả
ngoài đường phố; tối giao-thừa mà. Đúng thế, bé đang nghĩ đến Giao-thừa!
Bé ngồi xuống, thu
mình co ro ở một góc khuất giữa hai toà nhà, chỗ một cái nhô nhiều ra phố
hơn cái kia, bé ngồi, nhưng như thế hoá ra càng lạnh. Về nhà thì bé không
dám rồi vì đã không bán được que diêm nào cả nên chẳng được lấy một xu,
chắc chắn bé sẽ bị bố đánh. Vả lại ở nhà cũng lạnh, gia-đình bé đúng là
chỉ có một chiếc mái nhà trên đầu, còn thì gió vẫn thổi vào dù bao nhiêu
lỗ thủng lớn nhất đều được nhét đầy rơm và giẻ rách. Đôi tay tý xíu của bé
đã bị cứng đờ vì lạnh. Ồ, chắc một que diêm sẽ làm đỡ
cóng! Giá bé được phép lấy chỉ một que thôi
trong bó diêm ra, quệt mạnh vào tường để sưởi
cho những ngón tay được ấm!
Bé rút một que
diêm ra. Quệt! Nó loé lên, bừng cháy đẹp tuyệt! Khi
cong tay lại để che, bé thấy đó là một ngọn lửa tươi vui ấm áp tựa như một
tia sáng nhỏ, một tia sáng nhỏ thần diệu. Bé thấy như mình ngồi
trước một lò sưởi bằng sắt với những chân bằng đồng sáng choang với một
cái nắp cũng bằng đồng; lửa cháy dễ chịu quá, sưởi ấm quá.
Nhưng kìa, sao vậy nhỉ?
Khi bé duỗi chân ra để sưởi thì ngọn lửa nhỏ vụt tắt. Lò sưởi biến đi, bé
ngồi đó bên đường với khúc diêm cháy dở trong tay.
Que diêm thứ hai
lại được bật lên bừng cháy, sáng rỡ ràng.
Khi ánh diêm chiếu
đến bức tường bỗng nhiên bức tường trở thành trong suốt như một tấm màn
mỏng: bé nhìn thẳng vào được tận trong căn phòng ở đó bữa tiệc được bày
trên chiếc bàn khăn phủ trắng toát với những bát đĩa bằng sứ tuyệt đẹp,
rồi mùi ngỗng chiên nhồi táo và mận khô toả ra thơm ngào ngạt. Thú vị hơn
nữa là con ngỗng lại nhảy từ đĩa xuống, núng nính đi trên nền nhà với
muỗng nĩa cắm trên lưng đến thẳng chỗ bé, cô bé nghèo nàn, tội nghiệp.
Bỗng que diêm vụt
tắt để trơ lại bức tường dầy đặc lạnh lẽo.
Bé đánh một que
diêm nữa lên. Bé đang ngồi đây dưới cây thông Giáng-sinh rực rỡ, lớn hơn
và cũng được trang hoàng đẹp hơn cả cây Giáng-sinh bé đã thấy qua cửa kính
nhà ông phú thương vào lễ sinh-nhật năm ngoái. Ngàn
vạn tia sáng cháy trên những cành thông xanh và bao nhiêu hình ảnh đủ màu
cúi xuống nhìn bé, những hình vẫn dùng để trang hoàng các cửa hàng.
Bé dơ tay lên cao như đón lấy thì que diêm vụt tắt.
Những ánh sáng Giáng-sinh càng ngày càng bay bổng lên cao, bé thấy bỗng
nhiên chúng trở thành những vì sao lóng lánh. Một trong những vì sao rơi
xuống làm thành một vệt lửa kéo dài trên nền trời.
“Có ai vừa chết”,
bé thì thầm, vì Bà của bé, người độc nhất đã tốt với bé nhưng
cũng mất rồi, từng bảo là khi một vì sao rụng là có một linh hồn lên với
Thượng-đế. Bé lại quệt một que diêm nữa vào tường, lửa bừng sáng chung
quanh và bà của bé đứng giữa vừng sáng đó, rõ ràng, rực rỡ, dịu hiền và
thần thánh.
“Bà ơi!”
Bé kêu lên:
“Cho cháu đi theo với! Cháu biết rồi, diêm mà tắt là
bà cũng biến đi như chiếc lò sưởi ấm áp, như con ngỗng quay thơm phức với
cây Giáng-sinh thật to và đẹp tuyệt vời kia!”.
Rồi bé vội vàng
đánh hết cả bó diêm còn lại, vì bé muốn nhất định giữ bà lại.
Những que diêm
bừng cháy lên thật rực rỡ, sáng hơn cả ánh sáng giữa ban ngày.
Chưa bao
giờ bà lại đẹp phúc hậu như thế, lại lớn như thế. Bà
bế bé vào lòng, hai bà cháu bay trong vẻ rực rỡ và tươi vui, cao lên, cao
mãi. Rồi chẳng còn lạnh lẽo, đói khát, sợ hãi
nữa, hai bà cháu đang ở cùng Thượng-đế.
Vào buổi sớm tinh
sương rét mướt, ở một góc phố cô bé còn ngồi đó, má đỏ hồng với nụ cười
trên môi, bé chết vì lạnh vào buổi chiều cuối năm rồi. Sáng tân niên đã về
qua cô bé yên giấc ngàn thu ngồi bên những que diêm, trong số đó có một
bao dùng gần hết.
Người ta bảo nhau,
chắc bé muốn đánh diêm lên sưởi
cho ấm. Nhưng không ai biết được bé đã thấy những cảnh đẹp gì và đã cùng
bà đi vào niềm vui của năm mới ra sao.
Trích : Truyện cổ tích và Thần thoại quốc tế - Thương yêu
xb
- 1977 |